Miloš Jevtić
U utorak 16. aprila 2024. u Hotelu „Moskva” u Beogradu, Mihail Zvinčuk — Ribar, jedan od osnivača poznatog Telegram kanala „Ribar”, održao je sadržajno predavanje na temu upotrebe Telegram aplikacije kao sredstva za kontrolu informativnog okruženja.
Zainteresovani su imali priliky da čuju o samoj aplikaciji, njenom razvoju, alatima, bezbednosti upotrebe, a za predstavnike medija su veoma bile značajne i analize najpopularnijih Telegram kanala koji objavljuju sadržaj na srpskom jeziku.
Prema rečima predavača, jedan od ključnih momenata popularizacije Telegram aplikacije vezuje se za početak sukoba u Ukrajini, jer se, sa jedne strane, u javnosti javila potreba za aktuelnim informacijama, a sa druge strane aplikacija je nudila jednostavan način kreiranja sadržaja i puštanja informacija većem broju korisnika. S tim u vezi, značajno je istaći da se broj pratilaca ruskih Telegram kanala pre sukoba u Ukrajini kretao između 4 i 5 miliona, da bi u ovom momentu dostigao raspon 10-12 miliona. Predavač se osvrnuo i na ponašanje medija, istakavši da je oko 15% kreatora medijskog sadržaja koristilo Telegram kanale kao izvor, da bi sada taj broj dostigao oko 40%, a kao glavni razlog toga jeste mogućnost brzog dolaska do već obrađenih podataka, tj. do objavljenih informacija.
Značajan deo predavanja Mihaila Zvinčuka se odnosio i na status koji Telegram aplikacija ima u različitim delovima sveta, uključujući i Srbiju, sa prostorom bivše Jugoslavije. Kada je govorio o srpskim kanalima, g. Zvinčuk je istakao da popularnost kanala raste, ali da je jedan od glavnih nedostataka sadržaja ovih kanala originalnost i nedovoljno prepoznatljiv stil izrade sadržaja. Pominjući kolektivni Zapad, posebno SAD, predavač je istakao da elita starosti 40-55 (koja je ujedno i najveći vlasnik kapitala) godina najviše koristi mejl servise, zatim „Meta” alate, uključujući i „WhatsApp” aplikaciju, u cilju poslovne komunikacije, odnosno promocije političkog sadržaja.
U zvaničnim zapadnim medijima, posebno u SAD, Telegram je predstavljen kao utočište marginalaca i teoretičara zavere, što je, prema rečima predavača, posledica sistematske diskreditacije Telegram aplikacije.
G. Zvinčuk je istakao i da su cenzura i politički pritisci na platformu problemi sa kojima se suočavaju korisnici ove aplikacije u Evropi, te da je sadržaj koji se plasira po pravilu označen kao lažna vest.
Sa druge strane, u Rusiji je Telegram postao platforma koji legalizuje „insajderske” informacije, kao i sredstvo za rešavanje političkih sukoba.
Nakon predavanja, predavač je pozvao zainteresovane na diskusiju, te je naš kolega Miloš Jevtić iskoristio priliku i postavio dva pitanja g. Zvinčuku — da li je objavljivanje sadržaja o aktivnostima ruskog specnaza u zoni oružanog sukoba nanelo štetu aktivnostima specijalaca, s obzirom na mogućnost određivanja njihove lokacije preko geoprostorne analize objavljenog sadržaja, odnosno kako se ruska strana suprotstavlja i bori protiv nove ukrajinske metode u okviru psihološko-propagandnog ratovanja, u smislu upotrebe softvera na bazi veštačke inteligencije u identifikaciji ruskih vojnika i potom slanju njihovih fotografija sa porukama porodicama i prijateljima.