Sovjetska oruđa vučna i samohodna, kao i samohodne višecevne raketne lanskere HIMARS ovde ćemo ukratko spomenuti.
Prema dostupnim podacima do maja meseca 2023 Ukrajina je dobila 390 artiljerijskih vučnih oruđa i 440 samohodnih topova-haubica, od čega najveći udeo među vučnim oruđima pripada američkim haubicama M777 dok se ostalo na odnosi na vučno oruđa francuskog porekla kalibra 155 mm i nešto britansko-američkog 105 mm.
Udeo gubitaka kada se gleda razmera je više u korist vučnog oruđa, a najveći procenat je uništen upravo upotrebom dronova kamikaza, kao na primer: Lancet i Zala koje ruska vojska koristi u gađanju samostalnih vatrenih jednica, ili baterija koje nemaju adekvatnu protivdronovsku ili PVO zaštitu, što se nametnulo kao imperativ.
Kao imperativ da bi savremeno sredstvo moglo da preživi u borbenim dejstvima ključan faktor je mobilnost.
Da bi se izbegla pristrasnost ili autor optužio za rusofiliju kao ključni izvor uzet je “Oriks”, sajt istraživača iz Holandije, koji navodi gubitke u Ukrajini ruske i ukrajinske strane, a koje naklonjeni Rusiji smatraju neobjektivnim i pristrasnim.
Šta kaže Oriks?
Prema njihovim podacima, najveći udeo među gubicima je kod vučne artiljerije, haubice koje nemaju mobilnost koje su pomeraju i predstavlja izazov za brzo pomeranje i premeštanje na rezervni vatreni položaj.
Prema Oriksu od 152 vučne haubice 155 mm, trećina je oštećena ili uništena.
Ono što je interesantno jeste da je ruski udar na najveći broj ukrajinskih artiljerijskih oruđa došao, kada su haubice, bilo vučne ili mobilne, korištene kao statična sredstva na bojnom polju.
Odnosno, dugotrajno korištenje jednog vatrenog položaja, najčešće neuređenog i zatrpanog čaurama.
Analiza svih pogođenih oruđa, govorila je da su oruđa na jednom položaju ostajala dovoljno dugo da su artiljerijski radari otkrivali položaje, vršili osmatranje i onda u pogodnim trenucima, slali dronove kamikaze koji su pogađali artiljerijska oruđa.
Na meti dronova kamikza bili su i samohodni sistemi.
Udeo uništenih je bio veći kod onih koji su korišteni kao samohodne vatrene tačke. Najveći broj uništenih je hibrid mešavina južnokorejske K-9 i britanske AS- 90 koja se serijski izrađivala u Poljskoj.
Udeo uništenih haubica se kreće od 18 do 21 posto.
Od 180 isporučenih oko 36 oruđa je uništeno.
Prema statističkim podacima od kraja januara 2022., razmera snaga u Donbasu u artiljeriji bila je u korist Rusa.
Prema obaveštajnom izveštaju ukrajinske vojske od 9. juna 2022, Rusija je na istoku Ukrajine imala prednost 20:1 u artiljerijskim oruđima i 40:1 u artiljerijskim granatama.
Dvadesetak dana kasnije ta razmera je povećana na 30:1 i 50 na prema jedan.
Ukrajinski komandant artiljerije je rekao da je njihov najveći problem brojčani odnos koji je 7 prema 1.
Znači na 7 ruskih oruđa dolazi jedna ukrajinska haubica.