ZAŠTITA državnog vrha: SAJ MUP R. Srpske u PRVOM PRSTENU predsednika Dodika

Javni prostor u regionu poslednjih dana preplavila je vest o postupanju pripadnika Specijalne antiterorističke jedinice (SAJ) i Žandarmerije MUP Republike Srpske pri sprečavanju inspektora SIPA da uruče nalog za privođenje predsednika Republike Srpske, Milorada Dodika.

Nije potrebno biti školovan politikolog, da bi se zaključilo da je događaj u Istočnom Sarajevu, od večeri 23. aprila 2025. godine izrazito politički motivisan, ali mi se, kao specijalizovani vojni portal, nećemo baviti politikom, nego ćemo stručno analizirati angažovanje specijalaca MUP R. Srpske i njihovu opremljenost.

Zaštita najviših političkih odlučilaca

Ustaljena je praksa u svetu da se najviši politički i vojni odlučioci neprekidno štite tokom obavljanja javnih funkcija, a vrlo često i nakon što im mandati isteknu. Štiti se njihova ličnost, tj. život i telesni integritet, komunikacija, prebivalište, boravište, svakodnevno službeno i privatno kretanje, kao i članovi njihove uže porodice. Ovi zadaci i poslovi nisu
proizvoljni, nego počivaju na pravnim aktima, zakonima, pravilnicima, potom i naredbama, a isto tako su i odlika suverenosti, te svaka država ili državni entitet ima tendenciju da na teritoriji na kojoj ima suverenitet ostvaruje i zaštitu svojih funkcionera, građana i imovine.

Specijalci SAJ u „prvom prstenu”

Specijalna antiteroristička jedinice MUP R. Srpske je najelitnija policijska jedinica u Srpskoj i njena nadležnost je precizno definisana. U delokrug zadataka i poslova jedinice spada i obezbeđenje određenih objekata i lica, po naredbi ministra i direktora policije. Sledstveno, i obezbeđivanje predsednika republike ulazi u delokrug namene jedinice, ali ne po „sili
zakona”, jer to nije primarna namena jedinice, nego onda kada je izdata naredba za realizovanje neposredne fizičke zaštite najvišeg državnog funkcionera. Angažovanje specijalnih jedinica u neposrednoj fizičkoj (i tehničkoj) zaštiti najviših političkih odlučilaca je višestruko taktički opravdano, jer su pripadnici ovih jedinica, po pravilu, najobučeniji, najbolje opremljeni specijalisti, natprosečnih psihofizičkih sposobnosti. Ipak, sve ovo nije samo
po sebi dovoljno, jer je neposredna fizička zaštita veoma specifična oblast, koja zahteva bar osnovnu obuku specijalaca. Jedinice kojima su ovi zadaci i poslovi primarna nadležnost, poput „Kobri” iz Republike Srbije, obuku iz ove oblasti izvode primarno i neprekidno, uz specijalistička kursiranja u zemlji i inostranstvu, samostalno i sa partnerskim jedinicama.
Kada je SAJ Srpske u pitanju, možemo reći da su zadaci i poslovi neposredne fizičke zaštite dopunska namena jedinice. Jedinica raspolaže obučenim pripadnicima koji mogu da izvršavaju ove aktivnosti na visokom nivou. Angažovanje pripadnika SAJ radi zaštite predsednika Republike Srpske može se tumačiti i kao „pokazivanje mišića”, ali i kao odgovorno pristupanje
situaciji koja je opterećena političkom tenzijom. Poslednje šta odgovoran rukovodilac želi u politički zapaljivoj situaciji jesu „vruće glave” sa prstima na obaračima… Specijalci su, po pravilu, psihički stabilni pojedinci, navikli da donose odluke i rade u ekstremnim okolnostima, što se i tokom večeri 23. aprila pokazalo kao tačno.

Oprema grupe za neposrednu fizičku zaštitu

Grupa za neposrednu fizičku zaštitu određenog lica može raditi prikriveno, tj. u civilnoj garderobi, bez službenih oznaka, sa prikrivenim naoružanjem, i drugom opremom, odnosno može raditi u formacijskoj opremi. Pripadnici SAJ su na licu mesta bili prisutni u obe varijante, što je takođe svojevrsna poruka koja se šalje na tumačenje. Kompleti opreme i naoružanja su uglavnom bili prilagođeni potrebama bliske borbe u urbanom okruženju, odnosno radu u
skučenom prostoru, poput vozila.

U kategoriji primarnog, sudeći po dostupnim fotografijama, pripadnici su uglavnom birali kompaktnije naoružanje, poput automata u 9 mm, „Scorpion EVO3 A1”, „B&T APC”, u istom kalibru. Pripadnici kojima su vatrena moć i podrška bili imperativ, odabrali su automatske puške „FN SCAR L CQC”, u kalibru 5,56 mm. Jedinica raspolaže i vrhunskim „red dot” nišanima različitih proizvođača, kao i holografskim, renomiranog proizvođača „EOTech”. Svi ovi taktički dodaci su se mogli primetiti montirani na naoružanjima pripadnika. Balističku zaštitu pripadnika činili su visokosečeni šlemovi „Ops-Core High Cut”, odnosno savremeni, visokokvalitetni nosači ploča, američke proizvodnje.