Od prvih cionističkih ideja doktora Trodora Hercla, useljavanja Jevreja u Palestinu, oružanih borbi protiv Britanaca i Arapa, formiranje države Izrael velike hajke za nacističkim zločincima, pa do današnjih događaja na Bliskom istoku, obaveštajna služba Izraela (Mosad) ima veoma značajnu ulogu u odbrani države.
Za razliku od drugih obaveštajnih službi koje se u pronalaženju saradnika i agenata služe različitim metodama (ideološke simpatije,pogodbe, ucene, novčane nagrade i slično), izraelski Mosad ima na raspolaganju sunarodnike rasute po celom svetu, koji su spremni da izvrše zadatke. Poznata je jevrejska solidarnost s idejom, a kasnije i sa državom Izrael. Brojni uspesi Mosada i njegovih agenata, kao i mogućnosti inflitiranja u gotovo sve zemlje, zasnovani su upravo na toj činjenici: povezanosti Jevreja i pripadnosti jevrejstvu, te stalnoj spremnosti da se obave i najteži zadaci.
© Israel Defense ForcesELITNE JEDINICE
Izraelska vojska (Cahal – Tzahal), tačnije Izraelske oružane snage, imaju u svom sastavu tri aktivne padobranske brigade 202, 890 i 50. nahal brigadu. U rezervi se nalaze još tri ovakve brigade. Iz ovih jedinica regrutuje se najveći broj pripadnika specijalnih jedinica.
Te jedinice Izraelci nazivaju Sajeret, što znači “izviđačke”. Svaka veća jedinica ima svoju “sajeret” jedinicu. U sastavu padobranskih jedinica nalaze se “sajeret canhim” koje se koriste kao “šok trupe” za ubacivanje i prepade dok “sajater šaldag” obavlja inflitracije i diverzije.
Postoje i druge “sajaret” jedinice kao što su: “Sajater Matkal” – najelitnije od svih specijalnih jedinica. Spominje se još pod imenom “specijalna izviđačka grupa Generalštaba”, “izviđački puk 269” ili samo “Hajehida” (jedinica).
“Sajeret Golani” se nalazi u sastavu pešadijske brigade Golani; “Sajaret Hadruzim” je posebna izviđačka grupa muslimanskih Druza i potčinjena je Severnoj komandi; “Sajaret Šimson” je namenjena za mornaričko-desantne operacije; “Sajeret Jami” nalazi se u sastavu mornarice i predstavlja jedinicu pomorskih ronilaca, “ljudi žabe” ove jedinice u šestodnevnom ratu 1967. godine, izveli su napad na luke u Aleksandriji i Port Saifi a kasnije su izvodili napade na baze i uporišta arapskih terorista lociranih duž libanske obale.
© Israel Defense Forces /צְבָא הַהֲגָנָה לְיִשְׂרָאֵלPAKLENA OBUKE
Obuka izraelskih specijalnih jedinica je izuzetno teška i, što je najvažnije, odvija se u realnim borbenim uslovima. Osnova uspeha nalazi se u čvrstoj disciplini svesnom požrtvovanju i timskom duhu, tačnije, osećaju pripadnosti jedinici “izabranih”. Obuka traje (osim vojnog roka od tri godine) između 18 i 20 meseci. Pripadnici ovih jedinica su uglavnom dobrovoljci u odnosu na obične regrute, jer je iskustvo pokazalo da se dobrovoljci u odnosu na obične regrute odlučnije i žilavije bore.
Da bi neko postao “sajaret jedinica” mora imati kojeficijent inteligencije 110, fakultetsko obrazovanje i da zna strane jezike. Jedan od posebnih uslova je poznavanje arapskog jezika i lokalnih dijalekata kao i orijentalni izgled (sličnost sa svojim protivnicima Arapima). Kandidati prolaze najpre kroz osnovnu selektivnu obuku, takozvanu “gibušon” koja, pored ostalog, obuhvata učenje borilačke veštine “krav mag” i razvijena je samo u Izraelu. Ova faza obuke obuhvata i skoro svakodnevne duge marševe pod punom opremom koje Izraelci nazivaju “masaot”, kao i privikavanje na glad i kratko spavanje, snalaženje u protivničkoj pozadini i slično.
© Israel Defense Forces /צְבָא הַהֲגָנָה לְיִשְׂרָאֵלOni koji uspešno prođu kroz “gibušon”, prelaze na osnovnu vojničku obuku “tironut”, koja podrazemava rukovanje vatrenim i hladnim oružjem uz dalju selekciju kroz marševe. Komandosi postaju majstori u gađanju puškom galil, bez sumnje jednom od najboljih na svetu. Naredna faza obuhvata padobransku obuku u Tel Nofu, zatim veranje po stenama, sledi obuka u ronjenju i taktici podvodnih dejstava, kao i sticanju znanja iz topografije i orijentacije na terenu. U ovoj fazi se obučavaju i za borbu u gradskim uslovima, i rukovanju raznim vrstama naoružanja, posebno onog iz zemalja bivšeg “sovjetskog bloka”, jer ga najviše ima u arapskim zemljama.
U završnoj fazi obuke sledi upoznavanje sa taktikom gerilske i protivgerilske borbe. Veći deo ove obuke izvodi se na protivničkoj teritoriji, na granici sa Libanom ili okupiranim područjima. Osim toga, što se uče da kontrolišu strah, postaju kondiciono izvanredno spremni i osposobljeni za preživljavanje u pustinji. Posebno se uvežbavaju akcije uz pomoć helikoptera, kako samostalno tako i u saradnji sa pomorsko-desantnim komandosima, a poligoni su često oni “pravi” na libanskoj obali.
LEGENDARNE OPERACIJE
Vesti koje su objavile sve tadašnje svetske novine 22. maja 1960. godine, hvatanje nacističkog zločinca i njegovo spektakularno prebacivanje u Tel Aviv, bilo je za svetsku javnost prvi vidljiv znak o postojanju Mosada, a istovremeno i njen prvi veći uspeh od osnivanja Izraela.
Posle ove, Mosad je izveo još mnogo operacija, od kojih su neke čak “prešle” i na filmsko platno.
Po osnivanju države Izrael, mlada država nije imala vlastitu vojnu industriju koja bi zadovoljila potrebe odbrane, te se oružje nabavljalo različitim kanalima. Mnoge zemlje nisu bile voljne da sarađuju, često i da ne isporučuju ono što je plaćeno. Stoga su Izraelci morali pribeći lukavstvu.
Posle otmice projektne dokumentacije za francuski avion “Miraž-3C” iz švajcarske, te otmice pet borbenih čamaca tipa “jaguar” koji su imali lansirne rampe za protivbrodske rakete “gabrijel”, usledela je i otmica radarske stanice P-12 iz Egipta.
Sredinom 1969. godine, Mosad saznaje da Egipat postavlja moderne radarske stanice P-12 sovjetske proizvodnje. Tri radara su već radili na Suecu, ali ih je štitio raketni sistem “neva”, što je za Izraelce predstavljalo problem. Izviđanjem, Izraelci saznaju da je jedan P-12 razmešten kod Ras El Gariba, udaljenog od grada Sueca oko 300 km i 10 km od kanala. U srcu pustinje na platou uzdiže se brežuljak okružen minskim poljima i preprekama od bodljikave žice.
Posle analize i uvežbavanja odred “sajaret” sa oko 40 ljudi, prešao je Suecki kanal i neprimetno prišao radarskoj stanici, duboko u egipatskoj teritoriji. Nisu bili primećeni ni kada su savladali minska polja i presekli bodljikavu žicu. U kratkoj pucnjavi stanica je osvojena na juriš, dok su se Egipćani razbežali. Komandosi su pozvali helikopter Sikorski CH-53D na koji su zakačeni delovi opreme. U ranim jutarnjim časovima, radarska oprema mase sedam tona, sa četvoricom zarobljenih Egipćana, bila je u Izraelu.
Poznati su brojni primeri, uspešno izvedenih protivterorističkih operacija koje su izveli Mosad i “sajaret” zajedno. Neke su već uveliko legendarne.Posle operacije “Gidon”, potraga i likvidacija palestinskih terorista, koji su učestvovali u pokolju izraelskih sportista na Olimpijskim igrama u Minhenu 1972. godine.
© Принтскрин ЈутјубPosle tog, dolazi do operacije “Tander” (grmljavina), koju su izvele “sajaret” jedinice. Operacija je poznata i uspešno izvedena akcija spasavanja talaca iz aerodroma Entebe u Ugandi. Ova operacija je ušla u sve udžbenike za specijalne operacije.
Brojni su primeri, efikasnosti Mosada i “sajaret” jedinica, a jedna od njih jeste i činjenica, da država Izrael postoji i danas, iako je okružena neprijateljskim državama.