U nastavku oštre borbe za vazdušnu nadmoć u sudanskom građanskom ratu, Snage za brzo reagovanje (SBR) oborile su treći turski borbeni dron velike izdržljivosti Bayraktar Akıncı. Događaj, koji se dogodio 13. septembra iznad grada Al Koei u Zapadnom Kordofanu, predstavlja značajan udarac za Sudanske oružane snage (SOS) i naglašava sve veću sposobnost SBR-a da se suprotstavi jednom od najnaprednijih sistema u regionu.
Fotografski dokazi, uključujući karakteristične delove nosnog dela, krila i kontrolnih površina, jasno identifikuju oborenu letelicu kao Akıncı UCAV. Ovaj događaj predstavlja nastavak obrasca koji je započet jula meseca, kada je SBR prvi put oborio ovaj tip drona iznad El Fašera u Severnom Darfuru.
Evolucija PVO sposobnosti SBR-a
Ranije u sukobu, SBR se uglavnom oslanjao na protivvazdušne sisteme kao što su topovi kalibra 23 mm i 14,5 mm, zajedno sa prenosivim raketnim sistemima poput sovjetske Strele i kineskog FN-6. Međutim, strana podrška, navodno od Ujedinjenih Arapskih Emirata, značajno je unapredila njihove protivvazdušne sposobnosti.
Izveštaji ukazuju da je SBR primio naprednije sisteme protivvazdušne odbrane, uključujući kineske FK-2000 sisteme, koji su mu omogućili da efikasnije gađa ciljeve na većim visinama. Ova evolucija predstavlja značajan izazov za SOS, koji se oslanja na Akıncı dronove za izviđanje i precizne napade na položaje SBR-a.
Strateški značaj obaranja
Gubitak trećeg Akıncī drona predstavlja značajan operativni i finansijski udarac za sudanske oružane snage. Ovi turski dronovi, čija se cena kreće i do 20 miliona dolara po komadu, predstavljaju ključni element strategije SOS-a za održavanje vazdušne nadmoći i izvođenje preciznih udara.
Obaranje takođe otkriva da SBR uspeva da efikasno integriše primljene sisteme protivvazdušne odbrane u svoje operacije, čineći ih sve opasnijim protivnikom za sudanske vazduhoplovne snage. Ovo ima strateške implikacije po čitav sukob, jer SOS gubi jednu od ključnih prednosti u odnosu na pobunjenike.
Međunarodni kontekst i implikacije
Nabavka i upotreba turskih dronova od strane Sudanskih oružanih snaga istovremeno predstavlja i međunarodno kontroverzno pitanje. Istraga Vašington posta iz marta 2025. otkrila je da je turska kompanija Baykar prodala Sudanu dronove i municiju u vrednosti od 120 miliona dolara 2023. godine, uprkos međunarodnim sankcijama i embargou na oružje.
Ovaj razvoj događaja istakao je složenu mrežu međunarodnih odnosa i podrške u sudanskom građanskom ratu, gde različite strane pružaju podršku sukobljenim stranama, produžavajući tako sukob i otežavajući njegovo rešavanje.
Sa porastom sposobnosti SBR-a da se suprotstavi vazdušnim pretnjama, ravnoteža snaga u sudanskom građanskom ratu nastavlja da se menja, ukazujući na dalji intenzitet i složenost ovog sukoba.