Morales je izjavio da nije povređen, dok policija još nije zvanično potvrdila da je ovaj levičar bio meta napada
Bivši levičarski predsednik Bolivije Evo Morales za dlaku je izbegao atantat kada su nepoznati napadači otvorili vatru na njegov terenac.
Morales je izjavio da nije povređen, dok policija još nije zvanično potvrdila da je ovaj levičar bio meta napada.
Evo Morales, kao jedan od najistaknutijih autohtonih lidera i levičarskih predsednika u Latinskoj Americi, bio je meta nekoliko pokušaja atentata i zavera za vreme svog političkog delovanja, naročito tokom predsedničkog mandata.
JUST IN: 🇧🇴 Former Bolivian President Evo Morales survives an assassination attempt.
pic.twitter.com/NJyfxQgLJf— BRICS News (@BRICSinfo) October 27, 2024
Njegova politika nacionalizacije prirodnih resursa i borba za prava autohtonog stanovništva dovela je do snažnog protivljenja unutar Bolivije, kao i sa međunarodnim interesima, što je često vodilo do nestabilnosti i pokušaja ugrožavanja njegove bezbednosti.
Svi pokušaji atentata i zavere protiv Moralesa
1. Zavera protiv Moralesa u Santa Kruzu (2009)
Jedan od najpoznatijih slučajeva dogodio se 2009. godine u Santa Kruzu, gde je policija Bolivije razotkrila navodnu terorističku ćeliju koja je planirala atentat na Moralesa. Policija je upala u hotel u kojem su bili smešteni osumnjičeni i ubijeni su trojica stranaca za koje se verovalo da su bili povezani sa terorističkim aktivnostima. Prema izveštajima, ova grupa je navodno planirala seriju napada i atentat na Moralesa, kao i na druge bolivijske zvaničnike.
Ovaj događaj je izazvao velike kontroverze, jer je vlada tvrdila da je grupa imala podršku domaćih i stranih elemenata koji su bili protivni Moralesovoj politici. Morales je lično izjavio da je ova zavera bila deo šire kampanje kojom se želelo sprečiti njegovo sprovođenje socijalističkih reformi u zemlji.
2. Optužbe za atentat u vezi sa izborima (2019)
Tokom političke krize koja je usledila nakon spornih izbora 2019. godine, Evo Morales je više puta izjavljivao da postoji plan za njegovo ubistvo. Dok su se protesti širili ulicama Bolivije, a politička tenzija rasla, Morales je tvrdio da su grupe koje se protive njegovoj vladavini organizovale zaveru za njegovo ubistvo kako bi ga uklonile s vlasti.
U novembru 2019. godine, nakon što je ostavka od njega zahtevana i od vojske, Morales je napustio Boliviju i otišao u egzil u Meksiko, tvrdeći da mu je život ugrožen i da postoji “nezakonita naredba za njegovo hapšenje i ubistvo.” Nakon toga, dobio je azil u Argentini, odakle je nastavio da učestvuje u bolivijskoj politici.
3. Zastrašivanje i pritisci na saradnike
Tokom svoje vladavine, Evo Morales i njegovi saradnici često su bili izloženi pretnjama smrću. Vladina politika nacionalizacije, naročito u sektorima nafte i gasa, kao i širenje socijalnih programa, izazvali su ogorčenje kod dela poslovne zajednice i političkih protivnika. Brojne pretnje upućene Moralesu i njegovim saradnicima tokom njegovog predsedničkog mandata dodatno su pojačale njegovu bezbednost i stvarale stalnu tenziju u političkom okruženju.
4. Moralesovi navodi o stranim obaveštajnim službama
Evo Morales je više puta tvrdio da strani obaveštajni agenti pokušavaju da ga destabilizuju ili uklone sa vlasti. Jedna od često navođenih zemalja bila je Sjedinjene Američke Države, koje su, prema njegovim rečima, bile uključene u pokušaje sabotiranja njegove politike, posebno one koja se ticala koke i nacionalizacije energetskih resursa.
Nasleđe i stalna opasnost
Evo Morales ostaje u Boliviji kao kontroverzna, ali istaknuta politička figura, i njegovi politički protivnici nastavljaju da se protive njegovom uticaju na politiku zemlje. Od povratka u Boliviju nakon izbora 2020. godine, nastavio je da učestvuje u političkim aktivnostima i sindikalnim organizacijama, ali pod stalnim merama bezbednosti zbog pretnji koje su i dalje prisutne.
Ovi događaji pokazuju složenost političke situacije u Boliviji tokom vladavine Eva Moralesa i potvrđuju rizike koje je nosio sa sobom njegov politički aktivizam i reformatorska politika.
Kratka biografija. Ko je Evo Morales
Evo Morales je bolivijski političar i prvi predsednik Bolivije autohtonog porekla. Njegovo puno ime je Huan Evolio Morales Ajma (Juan Evo Morales Ayma). Rođen je 26. oktobra 1959. godine u selu Isalavi, koje se nalazi u siromašnom regionu departmana Oruro, u visoravni Anda.
Rani život
Morales potiče iz siromašne porodice autohtonog porekla (Ajmara naroda), koja se bavila poljoprivredom. Kao dete, radio je kao pastir i poljoprivrednik. Kada je odrastao, Morales je postao sindikalni aktivista, posebno među uzgajivačima koke, biljke koja ima dubok kulturni značaj za autohtono stanovništvo Bolivije.
Politički uspon
Moralesova politička karijera je započela 1980-ih, kada je postao lider Saveza uzgajivača koke (jer je koka tradicionalno povezana sa kulturom i religijom autohtonog stanovništva, iako je istovremeno povezana i sa proizvodnjom kokaina). Postao je jedan od najglasnijih kritičara anti-narkotičke politike Sjedinjenih Američkih Država u Latinskoj Americi, tvrdeći da se tako ugrožava ekonomska i kulturna osnova mnogih autohtonih zajednica.
Godine 1997. izabran je u bolivijski Kongres, što je bila važna prekretnica u njegovoj političkoj karijeri. Njegova stranka, Pokret za socijalizam (Movimiento al Socialismo – MAS), koju je osnovao, počela je da raste u popularnosti i podršci, posebno među autohtonim narodom i siromašnim stanovništvom.
Predsedništvo (2006–2019)
Evo Morales je 2005. godine izabran za predsednika Bolivije sa velikom podrškom. Dobio je više od 50% glasova, što je prvi put da je neki kandidat osvojio većinu od kada je Bolivija prešla na demokratske izbore.
Tokom svoje vladavine, Morales je sprovodio niz reformi koje su uključivale nacionalizaciju resursa kao što su gas i nafta, povećanje socijalnih programa i ulaganje u infrastrukturu. Njegova vlada je takođe usvojila novi ustav 2009. godine, kojim su priznata prava autohtonog stanovništva, ali i formalno promenjen naziv zemlje u „Višenacionalna Država Bolivija“.
Morales je bio na čelu Bolivije tokom značajnog ekonomskog rasta i smanjenja siromaštva. Ipak, bio je i kontroverzna ličnost zbog svoje autoritarne tendencije i pokušaja da ostane na vlasti više mandata, uprkos ograničenjima.Kontroverze i ostavka
Evo Morales je bio reizabran za predsednika 2009. i 2014. godine. Međutim, 2016. godine je održan referendum na kome su građani Bolivije odbacili izmenu ustava koja bi mu dozvolila četvrti mandat. I pored toga, Ustavni sud Bolivije je 2017. godine doneo odluku da je Moralesu dozvoljeno da se kandiduje za još jedan mandat.
Na izborima 2019. godine došlo je do optužbi za izborne nepravilnosti i protesta, što je dovelo do velike političke krize. Pod pritiskom javnosti i vojske, Evo Morales je podneo ostavku u novembru 2019. i pobegao iz zemlje, prvo u Meksiko, a zatim u Argentinu, gde je dobio politički azil.
Život posle predsedništva
Nakon odlaska sa funkcije, Morales je ostao u Argentini, ali je i dalje bio aktivan u politici. Njegova stranka, Pokret za socijalizam, osvojila je izbore 2020. godine, kada je Luis Arse, njegov bliski saradnik, izabran za predsednika Bolivije. Morales se vratio u Boliviju nakon pobede Arsea i nastavio sa političkim aktivnostima i učešćem u javnom životu Bolivije.
Nasleđe
Evo Morales ostaje jedna od najznačajnijih figura savremene Bolivije. Njegova predsednička administracija donela je veliki napredak u ekonomskom razvoju i socijalnoj pravdi za autohtono stanovništvo, ali je njegova želja za ostankom na vlasti dovela do političkih tenzija i podeljenih mišljenja o njegovom nasleđu. Za mnoge je simbol borbe za prava autohtonog stanovništva, dok ga drugi kritikuju zbog načina na koji je nastojao da zadrži moć.